Αν δεν έχετε ξανακάνει εξέταση σε Ωτο-Ρινο-Λαρυγγολογικό (ΩΡΛ) ιατρείο, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι η εξέταση είναι ανώδυνη και γενικά σύντομη. Τα εργαλεία και τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι αποστειρωμένα ή υλικά μίας χρήσεως.
H τυπική ΩΡΛ εξέταση αποτελεί συνδυασμό ελέγχου αυτιών, της μύτης και του φάρυγγα και πραγματοποιήται με τη βοήθεια μετωπιαίου φωτισμού. Τα αυτιά εξετάζονται με τη βοήθεια ωτοσκοπίου το οποίο είναι ένα μικρό μεταλλικό χωνί. Σε περίπτωση που απαιτήται λεπτομερέστερη εξέταση τότε χρησιμοποιείται το μικροσκόπιο.
Οι μετρήσεις της ακοής και γενικότερα της λειτουργικότητας του αυτιού γίνονται με ειδικά μηχανήματα στο ακοολογικό εργαστήριο (τονικό ακοόγραμμα, ομιλητικό ακοόγραμμα, ωτοακουστικές εκπομπές, τυμπανόγραμμα, ακουστικά αντανακλαστικά, ακουστικά προκλητά δυναμικά, ηλεκτρονυσταγμογραφία).
Η μύτη εξετάζεται με ένα μεταλλικό διαστολέα που ονομάζεται ρινοσκόπιο. Όπου απαιτείται, γίνεται ενδοσκόπηση της ρινός με άκαμπτο ενδοσκόπιο. Οι ειδικές εξετάσεις για τις παθήσεις της μύτης που γίνονται στο ιατρείο είναι ο έλεγχος της όσφρησης και οι δερματικές δοκιμασίες αλλεργίας.
Ο λαιμός εξετάζεται με τη βοήθεια ξύλινης αποστειρωμένης σπάτουλας μιας χρήσεως. Αν χρειάζεται εξέταση του λάρυγγα και των φωνητικών χορδών, μπορεί να γίνει είτε έμμεση λαρυγγοσκόπηση με καθρεφτάκια, είτε ενδοσκόπηση λάρυγγα με άκαμπτα ή εύκαμπτα ενδοσκόπια. Αν η εξέταση του λάρυγγα ενοχλεί τον εξεταζόμενο, μπορεί να γίνει ψεκασμός του φάρυγγα με τοπικό αναισθητικό σπρέι.
Στις παθήσεις των φωνητικών χορδών μπορεί να γίνει η ειδική μελέτη φωνής.
Στις περιπτώσεις έντονου ροχαλητού, που απαιτείται έλεγχος για πιθανή υπνική άπνοια, μπορεί να γίνει πλήρη εξέταση με εύκαμπτο ενδοσκόπιο για εκτίμηση όλων των συμπτωμάτων και ανεύρεση πιθανής αιτίας.