Ξένα σώματα στα παιδιά

Ξένα σώματα στο αυτί, στη μύτη και στο στόμα των παιδιών.

Μικρά παιδιά πολύ συχνά εισάγουν ξένα σώματα στα αυτιά, τη μύτη και το στόμα (πιο συγκεκριμένα – στον αεραγωγό) τους. Οι γιατροί ονομάζουν ως ξένο σώμα οποιοδήποτε αντικείμενο που τοποθετείται στο αυτί, τη μύτη ή το στόμα, το οποίο δεν προορίζεται να είναι εκεί και χωρίς άμεση ιατρική φροντίδα μπορεί να προκαλέσει βλάβη.

Ξένα σώματα στο αυτί:

Τα ξένα σώματα συνήθως τοποθετούνται στο λοβό ή στον έξω ακουστικό πόρο του ωτός. Η πιο συχνή περίπτωση ξένου σώματος στο λοβό είναι τα σκουλαρίκια, που έχουν κολλήσει στους γύρω ιστούς λόγω μόλυνσης ή μπήκαν πολύ βαθιά κατά τη διάρκεια της εισαγωγής. Ένα παιδί είναι ικανό να βάλει  οτιδήποτε στο κανάλι του αυτιού (στον έξω ακουστικό πόρο). Μερικά από τα αντικείμενα που βρίσκονται συνήθως στο κανάλι του αυτιού περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• Τροφή
• Έντομα
• Παιχνίδια
• Κουμπιά
• Κομμάτια από τα κραγιόν
• Μικρές μπαταρίες

Είναι σημαντικό για τους γονείς να γνωρίζουν, ότι τα παιδιά μπορούν να προκαλέσουν σοβαρό τραυματισμό στον εαυτό τους ή στα άλλα παιδιά, βάζοντας διάφορα αντικείμενα στο αυτί. 

Τα παιδιά εισάγουν ξένα σώματα στα αυτιά τους από περιέργεια, ή όταν βαριούνται ή αντιγράφουν τις συμπεριφορές των συνομηλίκων τους. Καμιά φορά η τοποθέτηση του αντικείμενου γίνεται την ώρα του παιχνιδιού. Τα έντομα μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στον έξω ακουστικό πόρο, όταν εγκλωβίζονται όσο πετάνε ή περιφέρονται κοντά στο κεφάλι των παιδιών.  Οι ειδικοί παρατήρησαν, ότι τα παιδιά με χρόνιες λοιμώξεις του έξω ακουστικού πόρου τείνουν να τοποθετούν πιο συχνά τα πράγματα στα αυτιά τους. 

Ποια είναι τα συμπτώματα των ξένων σωμάτων στο αυτί;

Ορισμένα αντικείμενα που τοποθετούνται στο αυτί δεν συνοδεύονται με κάποια συμπτώματα, ενώ κάποια άλλα, όπως τα τρόφιμα και τα έντομα, προκαλούν πόνο του ωτός, ερυθρότητα, ή αποστράγγιση. Αντικείμενο, που φράζει τον έξω ακουστικό πόρο πλήρως, επηρεάζει αρνητικά την  ποιότητα της ακοής.

Η θεραπεία για ξένα σώματα στο αυτί:

Τα ξένα σώματα στο αυτί θεραπεύονται με άμεση απομάκρυνση του αντικειμένου από τον γιατρό του παιδιού σας. Παρακάτω περιγράφονται μερικές από τις τεχνικές που χρησιμοποιούν οι ειδικοί για να αφαιρέσουν το αντικείμενο από το κανάλι του ωτός:

• Χειρισμοί με ειδικά εργαλεία, τα οποία εισάγονται μέσα στο αυτί
• Απομάκρυνση των μεταλλικών αντικειμένων με μαγνήτες
• Καθαρισμός του εξωτερικού πόρου με νερό
• Εξαγωγή του αντικείμενου με αναρρόφηση

Μετά την απομάκρυνση του αντικειμένου, ο γιατρός του παιδιού σας θα επανεξετάσει το αυτί για να διαπιστωθεί εάν υπήρξε κάποιος τραυματισμός του έξω και μέσου ωτός.  Για πρόληψη των τυχόν μολύνσεων συνταγογραφούνται αντιβιοτικές σταγόνες. 

Ξένα σώματα στη μύτη:

Τα αντικείμενα, που τοποθετούνται στη μύτη του παιδιού είναι συνήθως μαλακά πράγματα: ύφασμα, πηλός, κομμάτια των πλαστικών παιχνιδιών ή γόμες (και διάφορα άλλα). Μερικές φορές, ένα ξένο σώμα εισέρχεται στη μύτη, όταν το παιδί προσπαθεί να μυρίσει το αντικείμενο. Τα παιδιά συχνά τοποθετούν πράγματα στις μύτες τους, επειδή βαριούνται, νιώθουν περιέργεια ή επαναλαμβάνουν τις πράξεις των άλλων παιδιών..

Ποια είναι τα συμπτώματα των ξένων σωμάτων στη μύτη;

Το πιο κοινό σύμπτωμα ενός ξένου σώματος στην μύτη είναι η μονόπλευρη ρινική έκκριση. Η αποστράγγιση εμφανίζεται μόνο σε εκείνη την πλευρά της μύτης, που βρίσκεται το αντικείμενο, και συχνά έχει μια άσχημη μυρωδιά. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ύπαρξη του ξένου σώματος στη μύτη προκαλεί αιμορραγία. 

Η θεραπεία για ξένα σώματα στη μύτη:

Η θεραπεία ενός ξένου σώματος στη μύτη ξεκινά με άμεση απομάκρυνση του αντικειμένου από τον ωτορινολαρυγγολόγο του παιδιού σας.  Μερικές φορές η επιτυχημένη αφαίρεση του αντικείμενου απαιτεί χρήση ήπιας αναισθησίας, κάτι που συνήθως γίνεται στο νοσοκομείο και αξιολογείται σύμφωνα με την έκταση του προβλήματος και τη συνεργασία του παιδιού.  Παρακάτω αναφέρονται κάποιες από τις τεχνικές, τις οποίες χρησιμοποιούν οι γιατροί για να αφαιρέσουν αντικείμενα από τη μύτη των ασθενών:

• Αναρρόφηση υπό ενδοσκοπικό έλεγχο με χρήση ειδικών εργαλείων
• Σε σπάνιες περιπτώσεις αφαίρεση γίνεται από το στόμα

Μετά την απομάκρυνση του αντικειμένου, ο γιατρός του παιδιού σας ίσως θα συνταγογραφήσει σταγόνες ή αντιβιοτικές αλοιφές με σκοπό την πρόληψη ή θεραπεία των τυχόν μολύνσεων. 

Ξένα σώματα στον αεραγωγό:

Ένα ξένο σώμα στον αεραγωγό (πνιγμός) αποτελεί επείγουσα ιατρική κατάσταση και απαιτεί άμεση προσοχή. Το ξένο σώμα μπορεί να κολλήσει σε πολλά διαφορετικά σημεία εντός του αεραγωγού. Σύμφωνα με την Αμερικανική Παιδιατρική  Ακαδημία, ο θάνατος από πνιγμό είναι η κύρια αιτία θανάτου και τραυματισμών των παιδιών ηλικίας κάτω των 4 ετών.  

Όπως συμβαίνει και με άλλα ξένα σώματα, τα παιδιά έχουν την τάση να βάζουν πράγματα στο στόμα τους, όταν βαριούνται ή αισθάνονται περιέργεια για κάτι.  Μια βαθιά εισπνοή του παιδιού είναι αρκετή, ώστε να ωθήσει προς τα μέσα το αντικείμενο, το οποίο αντί να περάσει στο σωλήνα “διατροφής” (οισοφάγο) σφηνώνεται στον "αεραγωγό" σωλήνα (λάρυγγας - τραχεία). Τα τρόφιμα ενίοτε αποτελούν  αιτία της απόφραξης στα παιδιά, που δεν έχουν ένα πλήρες σύνολο δοντιών, ή στα παιδιά που απλά δεν μασούν την πολύ καλά το φαγητό τους. Εκτός από αυτό, τα μικρά δεν έχουν πλήρη συντονισμό των κινήσεων του στόματος και της γλώσσας, κάτι που επίσης τους φέρνει προβλήματα καμιά φορά.  Τα παιδιά κάτω από την ηλικία των τεσσάρων ετών διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο πνιγμού από μικρά αντικείμενα, τα οποία περιλαμβάνουν, αλλά δεν περιορίζονται στα ακόλουθα:

• Σπόροι
• Κομμάτια παιχνιδιών
• Σταφύλια
• Μπαταρίες
• Βότσαλα
• Ξηροί καρποί
• Κουμπιά
• Κέρματα

Για να αποφευχθεί ο κίνδυνος του πνιγμού, τα παιδιά πρέπει να παρακολουθούνται πολύ στενά.

Ποια είναι τα συμπτώματα των ξένων σωμάτων στον αεραγωγό;

Η κατάποση του ξένου σώματος απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα. Παρακάτω αναφέρονται τα πιο κοινά συμπτώματα που μπορούν να δείξουν, ότι το παιδί πνίγεται. Ωστόσο, κάθε παιδί μπορεί να εμφανίσει διαφορετικά συμπτώματα, αλλά τα πιο συνηθισμένα είναι: 

• Κίνδυνος πνιγμού ή φίμωση όταν το αντικείμενο είναι η πρώτη εισπνοή
• Βήχας κατά την κατάποση
• Συριγμός (ήχος αδύναμου σφυρίγματος, συνήθως κατά την εκπνοή)

Σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και μετά την υποχώρηση των προαναφερόμενων παραπάνω συμπτωμάτων το ξένο σώμα εξακολουθεί να φράζει τον αεραγωγό. Τα ακόλουθα συμπτώματα  υποδεικνύουν, ότι το ξένο σώμα συνεχίζει να προκαλεί απόφραξη του αεραγωγού: 

• Συριγμός (Ο συριγμός είναι συνεχής υψίσυχνος μουσικός ήχος που κυρίως ακούγεται στην εκπνοή. Οφείλεται σε στροβιλώδη ροή του αέρα μετά από απόφραξη του λάρυγγα ή της εξωθωρακικής μοίρας της τραχείας από δονήσεις των αρυταινοεπιγλωτιδικών πτυχών και της γλωττίδας ή από παρουσία υψηλής αρνητικής ενδοθωρακικής πίεσης στην προσπάθεια να διατηρηθεί φυσιολογικός κυψελιδικός αερισμός.)
• Ο βήχας που χειροτερεύει
• Αδυναμία ομιλίας 
• Πόνος στην περιοχή του λαιμού ή του θώρακα
• Βραχνή φωνή
• Μελάνιασμα γύρω από τα χείλη
• Απουσία αναπνοής
• Λιποθυμία 

Η θεραπεία των ξένων σωμάτων στον αεραγωγό:

Η θεραπεία του προβλήματος ποικίλλει ανάλογα με το βαθμό της απόφραξης των αεραγωγών. Εάν το αντικείμενο φράζει πλήρως τον αεραγωγό, το παιδί δεν μπορεί να αναπνεύσει, να μιλήσει και τα χείλη του γίνονται μπλε. Αυτή είναι μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση και πρέπει να ζητήσετε επείγουσα ιατρική φροντίδα. Σε ορισμένες περιπτώσεις η αφαίρεση του αντικείμενου γίνεται μόνο με χειρουργική επέμβαση.

Τα παιδιά, που εξακολουθούν να έχουν κανονική ομιλία και αναπνοή, αλλά παρουσιάζουν άλλα συμπτώματα, επίσης πρέπει να εξεταστούν από έναν γιατρό άμεσα.