Η απώλεια ακοής (βαρηκοϊα ή κώφωση) στα μωρά εμφανίζεται σε σπάνιες περιπτώσεις στην Ελλάδα και μπορεί να μην γίνει αντιληπτή μέχρι και την ηλικία του ενός έτους λόγω της μη εφαρμογής του απαραίτητου ελέγχου. Η μέση ηλικία διάγνωσης της βαρηκοϊας ή της κώφωσης είναι μεταξύ 12 εώς 25 μηνών. Εάν η απώλεια ακοής δεν διαγνωσθεί εγκαίρως η διέγερση στα ακουστικά κέντρα του εγκεφάλου αναστέλλεται και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αρνητική επιρροή στην ωρίμανση και την ανάπτυξη του παιδιού και στην ακοή (το παιδί δεν ακούει καλά) αλλά και στον λόγο (εμφάνιση καθυστέρησης στην ομιλία). Είναι σημαντικό η οριστική διάγνωση και η επακόλουθη θεραπεία της να πραγματοποιείται μέσα στο πρώτο χρόνο της ζωής για να προληφθούν οι επιπλοκές της βαρηκοϊας.
Τα συχνότερα αίτια απώλειας της ακοής στα παιδιά είναι συγγενή (εκ γενετής ). Η απώλεια της ακοής εμφανίζεται συχνότερα σε πρόωρα βρέφη και σε μωρά ή παιδιά που πάσχουν απο αναπνευστικά προβλήματα που απαιτείται η μακροχρόνια χρήση μηχανικής υποτήριξης της αναπνοής λόγω προηγούμενων λοιμώξεων καθώς και εκείνων που λαμβάνουν φάρμακα που έχουν ωτοτοξική δράση. Λόγω όλων αυτών των παραπάνω κινδύνων το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας συνιστά υποχρεωτικά την διενέργεια εξέτασης ακοής στα βρέφη. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι πρώτοι που ανιχνεύουν την απώλεια ακοής είναι οι γονείς.
Ποιοί είναι οι διαφορετικοί τύποι της απώλειας ακοή στα παιδιά;
Βαρηκοϊα (απώλεια της ακοής) είναι η μείωση της ακουστικής ικανότητας. Διακρίνεται σε τρείς τύπους :
Βαρηκοϊα αγωγιμότητας : Προκαλείται απο βλάβες στο εξωτερικό ή/και στο μέσο αυτί όπως ατρησία, στένωση του έξω ακουστικού πόρου, βύσμα κυψέλης, εξωτερική ωτίτιδα, ξένο σώμα, τραυματική διάτρηση τυμπανικού υμένα, οξεία και χρόνια μέση ωτίτιδα, εκκριτική ωτίτιδα, ωτικό χολοστεάτωμα, ωτοσκλήρυνση.
Βαρηκοϊα νευροαισθητήρια: Προκαλείται απο βλάβες στον κοχλία ή στο ακουστικό νεύρο. Πιο συχνές είναι οι βλάβες του κοχλία όπως συγγενείς και επίκτιτες βλάβες στην παιδική ηλικία, τραύμα απο θόρυβο, κάταγμα του κροταφικού οστού, ιογενείς φλεγμονές του λαβυρίνθου, πρεσβυακουσία, χρήση ωτοτοξικών φαρμάκων, αιφνίδια βαρηκοϊα , νόσος Meniere. Το ακουστικό νεύρο προσβάλλεται απο ιογενείς λοιμώξεις ενώ ο πιο συχνός όγκος ειναι το ακουστικό νευρίνωμα.
Αίτια και παράγοντες υψηλού κινδύνου της παιδικής νευροαισθητήριας βαρηκοϊας
Συγγενή Αίτια
- Κληρονομικοί παράγοντες
- Οικογενής βαρηκοϊα- σύνδρομα
- Παθήσεις της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη (συγγενής ερυθρά νόσος, νόσος μεγαλοκυτταρικών εγκλείστων, τοξοπλάσμωση , ακτινοβολία, χημειοθεραπεία, ωτοτοξικά φάρμακα, AIDS , σύφιλη)
- Μεταβολικά νοσήματα της μητέρας ( υποθυρεοειδισμός, βρογχοκήλη, νεφρική ανεπάρκεια, Σακχαρώδης διαβήτης )
Περιγγενητικά Αίτια
- Προωρότητα
- Περιγεννητική ασφυξία
- Υπερχολεθρυναιμία
Επίκτητα Αίτια
- Σηψαιμία
- Μηνιγγίτιδα
- Ωτοτοξικά φάρμακα
- Τραυματισμοί-κακώσεις
- Επιπλοκή μέσης ωτίτιδας
.Βαρυκοϊα μικρού τύπου Προκαλείται απο βλάβες που προσβάλουν το σύστημα αγωγής ( έξω και μέσο αυτί ) και το νευροαισθητήριο σύστημα ( κοχλίας-ακουστικό v )
Η βαρηκοϊα διακρίνεται σε βαθμούς ανάλογα το ποσό της ακουστικής απώλειας σε dB που εμφανίζεται στο τονικό ακουόγραμμα
- Μικρού βαθμού: 20-40 dB
- Μέσου βαθμού:40-60 dB
- Μεγάλου βαθμού:60-80 dB
- Πολύ μεγάλου βαθμού:80-95 dB
- Κώφωση: >95 dB
Η βαρηκοϊα στα παιδιά μπορεί να είναι μονόπλευρη ή αμφοτερόπλευρη , συμμετρική ή μη συμμετρική, σταθερή ή κυμαινόμενη ή προοδευτική να εντοπίζεται στις χαμηλές ή στις υψηλές ή σε όλες τις συχνότητες.
Αντιμετώπιση της απώλειας ακοής στα παιδιά
Η βαρηκοϊα αγωγιμότητας σε οποιαδήποτε ηλικία και αν εμφανίζεται και ανεξάρτητα απο την αιτία θεραπεύεται είτε με φαρμακευτική αγωγή είτε με χειρουργική επέμβαση. Η νευροαισθητήρια βαρηκοϊα δεν θεραπεύεται αλλα υποβοηθείται με ακουστικά βοηθήματα.
Τα ακουστικά βοηθήματα για παιδιά διακρίνονται σε :
- Γενικά βοηθήματα
- Ακουστικές προθέσεις ή ακουστικά βαρηκοϊας για παιδιά
- Εμφυτεύσιμες προθέσεις ( BAHA,Symphonix,TICA κ.α)
- Εμφυτεύσιμα ακουστικά συστήματα (κοχλιακά εμφυτεύματα και εμφυτεύματα εγκεφαλικού στελέχους)
Ο ωτορινολαρυγγολόγος θα εξετάσει την ακουστική ικανότητα των αυτιών του παιδιού σας με κατάλληλες δοκιμασίες μέσω ειδικού ιατρικού εξοπλισμού και στη συνεχεια θα θέσει τη διάγνωση της βαρηκοΐας και θα συστήσει στους γονείς την αρμόζουσα θεραπεία.
