Παρωτιδεκτομή (Χειρουργική επέμβαση στην παρωτίδα για αφαίρεση μάζας / όγκου)
Η παρωτιδεκτομή (Αφαίρεση παρωτίδας) είναι μια χειρουργική διαδικασία αφαίρεσης του παρωτιδικού αδένα, ο οποίος είναι ένας από τους δύο μείζονες σιελογόνους αδένες που βρίσκονται στο ανθρώπινο σώμα. Η πιο κοινή αιτία για την απομάκρυνση αυτού του αδένα οφείλεται σε ανώμαλη μάζα που περιέχεται μέσα του. Η ίδια η μάζα μπορεί να βρεθεί οπουδήποτε εντός της παρωτίδας. Είναι σπάνιο φαινόμενο να προκαλεί πόνο ή δυσφορία (συνήθως αυτά τα συμπτώματα είναι ένδειξη κακοήθης εξαλλαγής). Στην πραγματικότητα, το μόνο σύμπτωμα για το οποίο παραπονιούνται οι ασθενείς είναι η διόγκωση και ασυμμετρία προσώπου.
Οι περισσότερες μάζες που αναπτύσσονται στην παρωτίδα οφείλονται σε καλοήθεις όγκους όπως το πλειόμορφο αδένωμα ή όγκος του Warthin. Είναι γενικά ανώδυνες και μετακινούνται εύκολα όταν ψηλαφίζονται. Ακόμα κι αν είναι καλοήθεις, οι όγκοι θα πρέπει να αφαιρεθούν επειδή θα συνεχίσουν να αυξάνονται σε μέγεθος με την πάροδο του χρόνου και προκαλούν παραμόρφωση προσώπου και παράλυση προσωπικού νεύρου. Συνήθως μετά από δεκαετίες αυτοί οι καλοήθεις όγκοι μπορούν επίσης να εξελιχθούν σε καρκινικούς (καρκίνωμα σε πλειόμορφο αδένωμα).
Δυστυχώς, ορισμένες μάζες μπορεί να είναι καρκινικές και μπορεί να περιλαμβάνουν βλεννοεπιδερμοειδές καρκίνωμα ,κυψελοειδής καρκίνωμα, καθώς και μεταστάσεις από καρκίνο του δέρματος (καρκίνωμα πλακωδών κυττάρων είναι η πιο κοινή περίπτωση). Εάν υπάρχει πόνος, μούδιασμα στο πρόσωπο ή παράλυση του προσώπου, υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες της παρωτίδας μάζα να είναι καρκινική.
Συνήθως, η εξέταση μιας παρωτιδικής μάζας περιλαμβάνει μια αξονική τομογραφία με σκιαγραφικό του προσώπου, καθώς και βιοψία με λεπτή βελόνη (FNA) της ίδιας της μάζας. Η μαγνητική τομογραφία απαιτείται σπάνια. Η βιοψία FNA είναι χρήσιμη για τον προσδιορισμό της έκτασης της χειρουργικής εκτομής που απαιτείται. Εάν δεν ανιχνευτεί κακοήθεια, ο στόχος της χειρουργικής επέμβασης είναι να αφαιρεθεί η ίδια η μάζα (επιπολής παρωτιδεκτομή). Εάν βρεθεί κακοήθεια, απαιτείται μια περισσότερο εκτεταμένη χειρουργική διαδικασία η οποία περιλαμβάνει την αφαίρεση ολόκληρης της παρωτίδας (ολική παρωτιδεκτομή) και λεμφαδενικό καθαρισμό.
Μια κοινή ανησυχία των ασθενών σχετικά με την χειρουργική επέμβαση είναι αν αυτή θα επηρεάσει την παραγωγή του σιέλου τους. Η απάντηση είναι ΟΧΙ.
Η χειρουργική τεχνική
Η επέμβαση γίνεται με γενική αναισθησία και μπορεί να διαρκέσει από 90 λεπτά έως πάνω από 3 ώρες, ανάλογα με το σημείο που βρίσκεται η μάζα. Εάν η μάζα της παρωτίδας βρίσκεται κοντά στον πυθμένα της παρωτίδας, κάτω από το αυτί, η χειρουργική επέμβαση είναι συνήθως μικρότερη από ότι αν η μάζα βρίσκεται κοντά στο μάτι και πιο μακριά από το αυτί.
Γιατί παίρνει τόσο χρόνο:
Επειδή η χειρουργική επέμβαση της αφαίρεσης της παρωτίδας απαιτεί πολύ τεχνική μικρό-ανατομική παρασκευή, καθώς και την στενή παρακολούθηση των νεύρων. Τα νεύρα τα οποία είναι υπεύθυνα για τις κινήσεις προσώπου περνάνε ακριβώς από το σώμα της παρωτίδας.
Ως εκ τούτου, εάν ο χειρουργός δεν ελέγξει όλα τα νεύρα πριν από την αφαίρεση της παρωτίδας, ο ασθενής μπορεί να μείνει με μόνιμη παράλυση.
Τι ακριβώς σημαίνει αυτό: Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να επηρεαστεί το μάτι, το χαμόγελο (δυσκολία να κλείσετε τα χείλη, να δώσετε ένα φιλί κλπ.)
Ένας άλλος παράγοντας που επηρεάζει το νεύρο προσώπου, καθώς και την χειρουργική διάρκεια είναι όταν η μάζα βρίσκεται σε επικοινωνία με το νεύρο του προσώπου, όταν η μάζα βρίσκεται κάτω από το προσώπικό νεύρο, όταν η μάζα βρίσκεται στην κορυφή του νεύρου, όταν το νεύρο περνάει μέσω της ίδιας της μάζας. Δεν υπάρχει κανένας τρόπος να βγάλουμε συμπεράσματα πριν από τη χειρουργική επέμβαση, μέσω CT, MRI ή υπερηχογραφήματα. Η απάντηση δίνεται μόνο κατά τη διάρκεια της ίδιας της χειρουργικής επέμβασης.
Για να γίνει αυτή η χειρουργική επέμβαση με ασφάλεια και με προστασία του νεύρου προσώπου, απαιτείται μια μεγάλη τομή έως 15 εκ. σε μήκος. Ανάλογα όμως με την τοποθεσία της παρωτιδικής μάζας, η τομή που απαιτείται μπορεί να είναι μικρότερη. Για παράδειγμα, εάν η μάζα βρίσκεται κάτω από το αυτί, η τομή πρέπει να εκτείνεται πολύ πέρα από το τράγο του αυτιού. Εάν η μάζα βρίσκεται μπροστά και στο πάνω μέρος του αυτιού, η τομή δεν πρέπει να εκτείνεται τόσο μακριά στο τράχηλο.
Ανεξάρτητα, η ουλή συνήθως δεν είναι πολύ αισθητή. Στην πραγματικότητα, αυτή η τομή είναι πολύ παρόμοια με την τομή που χρησιμοποιείται για την εκτέλεση της ρυτιδεκτομής (για αισθητικούς λόγους).
Στις μέρες μας με την εξέλιξη της ιατρικής επιστήμης επιτυγχάνουν όλο και περισσότερο να μειώνουν τα ποσοστά των επιπλοκών. Για την συνεχόμενη παρακολούθηση του προσωπικού νεύρου στις επεμβάσεις χρησιμοποιώ νευροδιεγέρτη και διαθερμία ραδιοσυχνοτήτων, με την χρήση των οποίων η θερμική επίδραση στο νεύρο προσώπου είναι μειωμένη σε σχέση με τις κανονικές διαθερμίες. Αυτό βοηθάει να μειωθεί το ρίσκο της παράλυσης του νεύρου του προσώπου. Επίσης η εφαρμογή πλαστικής ραφής στο τέλος της επέμβασης βοηθάει στην πιο γρήγορη επούλωση και μειώνει τον κίνδυνο αισθητικού ελαττώματος.
Κίνδυνοι / Επιπλοκές της χειρουργικής διαδικασίας
Προφανώς η παράλυση του νεύρου του προσώπου είναι ο μείζων κίνδυνος της χειρουργικής επέμβασης. Να θυμάστε ότι ακόμη και αν το νεύρο έχει ανιχνευτεί και προστατεύεται, παρ’ όλα αυτά μπορεί να γίνει προσωρινή πάρεση του προσώπου (παρουσιάζεται έως και στις 20% των περιπτώσεων).
Άλλοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν την μόλυνση και αιμορραγία/αιμάτωμα που υπάρχει σε οποιοδήποτε είδος της χειρουργικής επέμβασης. Για να ελαχιστοποιηθεί η μόλυνση, δίνονται αντιβιοτικά πάντα για μερικές ημέρες μετά την επέμβαση. Για να ελαχιστοποιηθεί η αιμορραγία/αιμάτωμα, μια χειρουργική παροχέτευση τοποθετείται για μερικές ημέρες πριν από την επέμβαση.
Μετά την πλήρη επούλωση, μια άλλη επιπλοκή που ονομάζεται "σύνδρομο του Frey" μπορεί να εμφανιστεί. Αυτή είναι μια επιπλοκή κατά την οποία το δέρμα του προσώπου πάσχει από τοπικές εφιδρώσεις παρωτίδας κάθε φορά που τρώτε.
Σπάνια, 1-2 εβδομάδες μετά τη χειρουργική επέμβαση, ένα συρίγγιο σιελογόνου μπορεί να αναπτυχθεί μεταξύ του υπολειμματικού αδένα και του δέρματος συριγγίου, συνήθως κατά το μήκος της τομής ή στη θέση της παροχέτευσης. Αυτή η επιπλοκή συνήθως οφείλεται σε μόλυνση, σε πολύ λεπτό πτερύγιο του δέρματος, ή «κακή τύχη».
Αν και δεν θεωρείται επιπλοκή, ο ασθενής θα πρέπει να γνωρίζει ότι το αυτί του μπορεί να είναι πολύ συχνά μουδιασμένο γιατί τα αισθητήρια νεύρα στο αυτί μπορεί να έχουν κοπεί κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης. Ευτυχώς, το μούδιασμα στο αυτί υποχωρεί σε 9-12+ μήνες, αν και όχι ολοκληρωτικά.
Μετεγχειρητική πορεία
Ανάλογα με το πώς προχωράει η χειρουργική επέμβαση και το πόσο υγιής είναι ο ασθενής, μπορεί να είναι σε θέση να αποχωρήσει σπίτι την ίδια ή την επόμενη ημέρα. Η χειρουργική παροχέτευση απομακρύνεται συνήθως μέσα σε 1-2 ημέρες και τα ράμματα σε 7-10 ημέρες μετά την επέμβαση. Ο πόνος μετά από αυτή την χειρουργική επέμβαση δεν είναι ισχυρός. Τα φάρμακα (παυσίπονα) απαιτούνται συνήθως μόνο κατά τη διάρκεια της πρώτης εβδομάδας.
Οι ασθενείς είναι σε θέση να τρώνε ότι θέλουν αλλά απαγορεύεται οποιαδήποτε άσκηση ή άρση βαρών τις πρώτες 1-2 εβδομάδες μετά την επέμβαση.
Εμφάνιση μετά από την χειρουργική επέμβαση:
Μετά από όλα όσα αναφέραμε η τομή θα είναι εμφανής.
Ωστόσο, η αριστερά περιοχή του προσώπου θα εμφανίζεται πιο «βυθισμένη» σε σύγκριση με την αντίθετη πλευρά, ειδικά πίσω από την κάτω γνάθο, κάτω από το αυτί. Επιπλέον, όσο μεγαλύτερη είναι η μάζα της παρωτίδας, τόσο πιο ασύμμετρη θα είναι η εμφάνιση μετά από τη χειρουργική επέμβαση.
Γιατί;
Επειδή με την αφαίρεση της μάζας, θα υπάρξει μια « τομή» στο αριστερό οπίσθιο μέρος. Όσο μεγαλύτερη είναι η μάζα, τόσο μεγαλύτερη είναι η τομή, η οποία οδηγεί σε μια πιο βυθισμένη εμφάνιση της παρωτίδας μετά την επέμβαση. Παρ’ όλα αυτά σε σύντομο χρονικό διάστημα αυτή τη ασυμμετρία εξαφανίζεται.Σε κάθε περίπτωση η εμπιστοσύνη που έχετε προς τον γιατρό σας, η εμπειρία του και η δική σας θετική ψυχολογική προδιάθεση – είναι το κλειδί της επιτυχίας.
