Περισσότερο απο το 95% των καρκίνων της στοματικής κοιλότητας είναι εκ πλακωδών κυττάρων. Το κάπνισμα και το αλκοόλ είναι γνωστοί παράγοντες κινδύνου και η επίπτωση είναι μεγαλύστερη στους άνδρες. Ο καρκίνος του στόματος διακρίνεται στους εξής:
- Καρκίνωμα γλώσσας
- Καρκίνωμα οπισθογόμφιου τριγώνου
- Καρκίνωμα χείλους
- Μη πλακώδη καρκινώματα της στοματικής κοιλότητας
Καρκίνωμα γλώσσας
Υπάρχουν 2 τύποι καρκινώματος γλώσσας
- Ο εξωφυτικός με μικρή εν τω βάθει διήθηση
- Ο διηθητικός με μεγάλη υποβλεννογόνια επέκταση βαθιά στη γλώσσα
Η ενδεδειγμένη αντιμετώπιση για πρώιμους Τ1 και Τ2 όγκους είναι η διαστοματική εκτομή και η άμεση αποκατάσταση. Σε προχωρημένα στάδια ο τρόπος αντιμετώπισης είναι η χειρουργική εκτομή και η αποκατάσταση με μυοδερματικό κρημνό ή ελεύθερα μοσχεύματα ακολουθούμενα απο μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία.
Καρκίνωμα οπισθογόμφιου τριγώνου
Αυτή η περιοχή της στοματικής κοιλότητας δεν εξετάζεται επιμελώς επιτρέποντας σε όγκους να επεκταθούν αρκετά πριν την διάγνωση, ο λεπτός βλεννογόνος που καλύπτει τον κλάδο της κάτω γνάθου και τη γωνία της κάτω γνάθου με ελάχιστο υποβλεννογόνιο ιστό είναι ένα αναποτελεσματικό εμπόδιο για την επέκταση του όγκου. Μπορεί να γίνει επέκταση του όγκου κατα μήκος του κάτω φατνιακού νεύρου.
Καρκίνωμα χείλους
Το καρκίνωμα χείλους μπορεί να διαγνωσθεί εύκολα. Οι ασθενείς αναζητούν ιατρική φροντίδα νωρίτερα απο οτι σε βλάβες απο άλλα καρκινώματα της στοματικής κοιλότητας. Η αφαίρεση/εκτομή των καρκινωμάτων του χείλους (T1-T4) αποτελεί τη θεραπεία εκλογής.
Μη πλακώδη καρκινώματα της στοματικής κοιλότητας
Το πιο συχνό μη πλακώδες καρκίνωμα της στοματικής κοιλότητας είναι αυτό απο τους ελάσσονες σιελογόνους αδένες. Αυτή η κακοήθεια εμφανίζεται συνήθως στη σκληρά και τη μαλθακή υπερώα. Το πιο συχνό είναι το αδενοκυστικό καρκίνωμα ή κυλίνδρωμα ακολουθούμενο απο το αδενοκαρκίνωμα και το βλεννοεπιδερμοειδές καρκίνωμα. Το αδενοκυστικό καρκίνωμα χαρακτηρίζεται απο βραδεία εξέλιξη με τάση να χορηγεί τοπικές υποτροπές ή απομακρυσμένες μεταστάσεις καθώς οι ασθενείς παρακολουθούνται για μακρά διαστήματα (10-15 έτη).
Μελάνωμα
Το κακόηθες μελάνωμα της στοματικής κοιλότητας είναι σπάνιο παρόλα αυτα η πιο συχνή εντόπιση του βλεννογονικου μελανόματος είναι η στοματική κοιλότητα. Θεραπεία εκλογής είναι η ευρεία εκτομή και ο λεμφαδενικός καθαρισμός τραχήλου σε ασθενείς με κλινικά θετικό για λεμφαδενική νόσο τράχηλο ή ανεύρεση του λεμφαδένα φρουρού.
Καρκίνος κεφαλής και τραχήλου μπορεί να προκαλείται από HPV;
Η μόλυνση από HPV μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη στοματοφαρυγγικού καρκίνου, ο οποίος συνήθως εντοπίζεται στη βάση της γλώσσας, τις αμυγδαλές, αλλά και χαμηλότερα, στον υποφάρυγγα και λάρυγγα.
Ο HPV μπορεί να προκαλέσει καρκίνο στο άνω μέρος του λαιμού σε μια περιοχή γνωστή ως ρινοφάρυγγας.
Ανάπτυξη καρκίνου από HPV μόλυνση;
Ο οργανισμός μας με το ανοσοποιητικό του σύστημα, οργανώνει την άμυνα του έναντι του HPV και τα κύτταρα της προσβεβλημένης περιοχής επιστρέφουν στη φυσιολογική τους κατάσταση, πριν μεταλλαχτούν σε καρκινικά. Ο HPV στη μολυσμένη περιοχή του βλεννογόνου, μπορεί να μεταλλάξει τα φυσιολογικά κύτταρα σε καρκινικά. Τις περισσότερες φορές δεν μπορείτε να δείτε ή να αισθανθείτε αυτές τις αλλαγές κυττάρων.
Σε περιπτώσεις όταν ο οργανισμός δεν καταπολεμήσει τον ιό, ο HPV μπορεί να προκαλέσει ορατές αλλαγές και μπορεί να προκαλέσει καρκίνο. Οι καρκίνοι που προκαλούνται από τον HPV συχνά παίρνουν χρόνια για να αναπτυχθούν αφού αρχικά μολυνθούν από τον HPV. Δεν υπάρχουν αποτελεσματικές μελέτες για το εάν η μόλυνση HPV είναι αρκετή από μόνη της να προκαλέσει καρκίνο ή αν οι άλλοι παράγοντες όπως το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, η γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση αλληλεπιδρούν με τον HPV για να προκαλέσουν τελικά την καρκινική μετάλλαξη.
Ποια είναι τα σημάδια και τα συμπτώματα του στοματοφαρυγγικού καρκίνου;
Τα σημεία και συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν επίμονο πόνο στο λαιμό, ωτίτιδες, βράγχος φωνής, διόγκωση των λεμφαδένων, πόνο κατά την κατάποση και ανεξήγητη απώλεια βάρους. Μερικά άτομα δεν παρουσιάζουν σημάδια ή συμπτώματα.
Τα πρώιμα συμπτώματα του στοματοφαρυγγικού καρκίνου περιλαμβάνουν:
- Δυσκολία στην κατάποση
- Σταθερή ωταλγία
- Βήχας με αίμα (Αιμόπτυση)
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους
- Διογκωμένοι λεμφαδένες
- Σταθερός πονόλαιμος
- Κάποια εξογκώματα στην παρειακή χώρα
- Μάζα στη τραχηλική χώρα
- Βραχνάδα
- Εκκριτική ωτίτιδα
Πόσο συχνός HPV-σχετιζόμενος στοματικός καρκίνος;
Οι μελέτες έχουν δείξει ότι από το 7% των ανθρώπων που έχουν τον HPV στόματος μόνο το 1% έχουν υπότυπο HPV τύπου 16 που είναι υπεύθυνος για το στοματοφαρυγγικό καρκίνο. Ο στοματικός HPV καρκίνος είναι περίπου τρεις φορές πιο συχνός στους άνδρες απ' ότι στις γυναίκες.
Τα σημάδια του καρκίνου στόματος και τα συμπτώματα:
Αν διαγνωστεί καρκίνος του στοματοφάρυγγα τότε ή θεραπεία και η πρόγνωση εξαρτώνται από το στάδιο, τη θέση του καρκίνου και αν αυτός είναι σχετιζόμενος με HPV ή όχι. Ο HPV-θετικός στοματοφαρυγγικός καρκίνος έχει καλύτερα αποτελέσματα και λιγότερες υποτροπές μετά τη θεραπεία σε αντίθεση με τον HPV-αρνητικό καρκίνο. Η θεραπεία για τον καρκίνο μπορεί να περιλαμβάνει ακτινοθεραπεία, χειρουργική επέμβαση, χημειοθεραπεία και συνδυασμό αυτών των θεραπειών.
Αυτή η λίστα περιέχει τα επικίνδυνα συμπτώματα όσο και τις μορφές καρκίνου του στόματος από τον ιό HPV αλλά και εκείνων που προέρχονται από τον καπνό και το αλκοόλ.
- Ένα έλκος ή μια πληγή που δεν επουλώνεται μέσα σε 2-3 εβδομάδες
- Ένα κόκκινο, λευκό, μαύρο επίχρισμα ή αποχρωματισμό των μαλακών ιστών στο στόμα (πχ λευκοπλακία στόματος)
- Δύσκολη ή επώδυνη κατάποση. Μια αίσθηση ότι τα πράγματα έχουν κολλήσει στο λαιμό κατά την κατάποση.
- Διογκωμένη, αλλά ανώδυνη αμυγδαλή. Κατά την εξέταση του στόματος οι αμυγδαλές και από τις δύο πλευρές θα πρέπει να είναι συμμετρικές.
- Πόνος κατά τη μάσηση.
- Ένας επίμονος πονόλαιμος ή βραχνή φωνή.
- Πρήξιμο στο στόμα
- Ένα ανώδυνο αισθητό εξόγκωμα στο εξωτερικό του λαιμού, το οποίο υπάρχει τουλάχιστον για δύο εβδομάδες.
- Ένα μουδιασμένο συναίσθημα στο στόμα ή στα χείλη.
- Επίμονος βήχας
- Πόνος αυτιού μόνο από την μία πλευρά (μονόπλευρη ωταλγία) ο οποίος επιμένει για περισσότερο από μερικές εβδομάδες.
